اگر یک چیز باشد که گیمرها و مخصوصا آنهایی که روی پیسی هستند دوست دارند دربارهاش بحث کنند، گرافیک یا فریم ریت است. ما در این مطلب آموزشی درباره دومی صحبت خواهیم کرد، یا به طور دقیقتر این که اصلا فریم ریت چیست، چه تاثیری میگذارد و بهترینش برای ما چیست. پس با ما همراه باشید. برخلاف کنسولهای بازی و مانیتورهای حرفهای مانند مانیتور ایسوس PA32UC-K که دارای فریم ریت ثابت ۶۰ فریم بر ثانیه هستند؛ بسیاری از مانیتورهای گیمینگ مانند مانیتور گیمینگ ایسوس PG258Q در قابلیتهای خود ساپورت از فریم ریت های بالاتر از ۶۰ فریم بر ثانیه را تبلیغ میکنند.
فریم ریت چیست و چه اهمیتی دارد؟
هنگامیکه کار با ویدیو را شروع میکنید حتماً اصطلاحهای تکنیکی مانند فریم ریت را میشنوید. فریم ریت با واحد فریم بر ثانیه، یا Frames per Second (به طور خلاصه FPS) اندازهگیری میشود و نشان میدهد که کارت گرافیک در هر ثانیه چند فریم میتواند رندر کند و/یا مانیتور چند فریم در هر ثانیه میتواند نمایش دهد. تعریف اول وابسته به قدرت کارت گرافیک است و تعریف دوم به ریفرش ریت مانیتور، که بیشتر درباره آن توضیح خواهیم داد. مثلا، اگر یک بازی روی ۱ فریم بر ثانیه اجرا شود، شما در هر ثانیه فقط یک تصویر خواهید دید. البته که این حالت عملا مشابه یک اسلایدشو در پاورپوینت است و دیگر یک تجربه قابل بازی به حساب نمیآید. پس هرچه فریم ریت بیشتر باشد، هم تصویر و هم گیمپلی روانتر خواهند بود. حتماً تابهحال کتابچهها یا دفترچههایی را که یک عکس با تفاوتهای کم در تمام صفحات آن نقاشی شده باشد را دیدهاید.
زمانی که شروع به سریع ورق زدن این دفترچهها کنید، رد شدن سریع این عکسها از کنار هم به نظر یک انیمیشن ساده تولید میکند. همچنین این عمل اساس کار ویدیوها را برای ما نشان میدهد چه فیلمهای دیجیتال امروزی چه فیلمها و کارتونهای قدیمی.
به تعریف دیگر فیلم مجموعه عکسهای ثابت است که وقتی با سرعت معینی کنار هم قرار بگیرند و از کنار هم عبور کنند به نظر میآید که دارند حرکت میکنند.
پیش زمینه تاریخی فریم ریت (Frame rate)
چشم انسان و رابط آن مغز، سیستم بینایی انسان، میتواند ۱۰ تا ۱۲ تصویر جداگانه را در هر ثانیه پردازش کنند و هر کدم از آنها را به خوبی درک کنند. آستانه ادراک بصری انسان بستگی به چیزی دارد که اندازه گیری میشود. زمانیکه یک صفحه نمایش روشن را دنبال کنید، (درون صفحه روشن) فضای تاریک مختصری (پیکسل های سیاه رنگ) در حدود ۱۶ میلی ثانیه یا بیشتر را حس خواهید کرد. فرد ناظر یا بیننده میتواند در یک زنجیره از تصاویر ناگسستنی، تصویر خاصی را به یاد بیاورد که فقط حدود ۱۳ میلی ثانیه طول میکشد.
زمانی که تصویر کوتاهی در حد تک میلی ثانیه مشاهده میشود، ادارک بصری انسان قادر است این تصاویر را در مدت زمانی بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ هزارم میلی ثانیه و با توجه به تدام دید هر فرد گزارش دهد. به همین دلیل ممکن است چنین تصاویری به صورت صحنه آهسته برای بیننده دیده شود. در واقع دلیل اینکه ادارک انسان میتواند تصاویر را به صورت آهسته ببینید این است که سیستم بینایی انسان و قوه ادراکش قادرند تصاویر را در مدت زمان ۱۰۰ تا ۴۰۰ هزارم میلی ثانیه پردازش و سپس کنند.
مثلا اگر در فاصله زمانی ۱۰ میلی ثانیه دو نور سبز و سپس قرمز به چشم تابانده شود و به دنبالش، شاهد فِلِشی از نور زرد خواهیم بود که همین مورد، قدرت ادارک انسان و میزان فریم ریت چشم را به خوبی نشان میدهد. تداوم دید ممکن است توهم دائمی ایجاد کند و این توهم است به مغز اجازه میدهد تصاویر را متحرک ببیند. در زمینه سینما و تلویزیون باید گفت که در اوایل، فیلم های صامت از فریم ریتی معادل ۱۶ تا ۲۴ فریم بر ثانیه استفاده میکردند. اما از آنجایی که دوربین ها به صورت دستی (hand-cranked) فیلم برداری میشدند، میزان تغییرات فریم ریت در طول صحنه نیز متناسب با همان صحنه بود.
چگونه فریم ریت بازی را اندازه گیری کنیم؟
حالا که کاربرد فریم ریت و نحوه افزایش آن را دانستیم، این سوال پیش می آید که چطور می شود نرخ فریم را در بازی ها اندازه گیری کرد؟ در سیستم عامل ویندوز راه های بی شماری برای اندازه گیری FPS وجود دارد و با کمی جست و جو می توانید نرم افزار های زیادی برای این کار بیابید. با این وجود نرم افزار Fraps یک پلتفرم ساده و ایده آل برای نمایش فریم ریت بازی ها می باشد. با اجرای این نرم افزار و پس از ورود به بازی نرخ فریم در گوشه مانیتور نمایش داده خواهد شد.
در گوشی های اندرویدی نیز امکان مشاهده فریم ریت وجود دارد؛ البته این قابلیت در نسخه 10 اندروید به بعد قابل دسترسی خواهد بود و در نسخه های قدیمی باید به نرم افزار های شخص ثالث روی بیاورید. نمایش فریم ریت در اندروید 10 به بعد در تنظیمات توسعه دهنده یا Developer Options وجود دارد و در گوشی های سامسونگ تحت عنوان GPUWatch و در گوشی های شیائومی تحت عنوان Show Refresh Rate در دسترس می باشد.
جمعبندی
تمرکز اصلی مانیتورهای گیمینگ داشتن رزولوشنهای بسیار بالا یا نمایش رنگهای بسیار زنده و دقیق نیست و تمرکز اصلی آنها اجرای بازی با بالاترین سرعت و فریم ریت و روانترین حالت ممکن است؛ به همین دلیل نیز این مانیتورها اکثراً به جای پنلهای IPS و OLED از پنلهای TN استفاده میکنند.
منبع: تکنوسان مگ